Positief sportklimaat: trend of pure noodzaak?
Als je de laatste tijd in de sportwereld hebt rondgekeken, dan is de term 'positief sportklimaat' je waarschijnlijk niet ontgaan. Het roept beelden op van blije kinderen, tevreden ouders langs de lijn en een harmonieuze sfeer op het veld, waar zelfs de scheidsrechter na een moeilijke beslissing waardering ontvangt. Maar laten we eerlijk zijn: hoe vaak komt dit in de praktijk voor?
Column door Fadie Murad
Wat is een positief sportklimaat nou precies?
Een positief sportklimaat gaat verder dan de afwezigheid van negatief gedrag. Het draait om een omgeving waarin sporters, vooral kinderen, zich veilig en gewaardeerd voelen, ongeacht hun prestaties. Bij ons team hanteren we de definitie: 'In een goed pedagogisch sportklimaat kan een kind sporten in een positieve en veilige omgeving, waarbij plezier voorop staat en het belang van het kind centraal staat.'
Een sterk pedagogisch sportklimaat helpt sporters zich niet alleen te ontwikkelen als atleet, maar ook als persoon. Ze leren omgaan met risicovol gedrag, zoals pesten, stress of wedstrijdspanning. Ze blijven gemotiveerd, voor zowel hun sport als de vereniging. Iedereen blij, zou je denken.
Waarom zou ik hier als club echt werk van maken?
Misschien denk je: ‘Positief sportklimaat? We doen het toch prima zo?’ Maar geloof me; er is altijd meer te winnen dan alleen de wedstrijd. Een goed sportklimaat maakt niet alleen de spelers, maar ook de hele club sterker. Ik zoom hier graag puntsgewijs op in:
- Betere prestaties en persoonlijke ontwikkeling
Sporters presteren beter in een veilige omgeving. Het gaat niet alleen om winnen, maar vooral om met plezier en motivatie het beste uit jezelf te halen. Coaches spelen hierbij een sleutelrol. - Hogere sportparticipatie en clubbinding
Een fijne sfeer zorgt dat leden blijven, vrijwilligers gemotiveerd zijn en ouders zelfs zin krijgen in de bardienst. Hoe meer betrokkenheid, hoe sterker de club. - Aantrekkelijker voor nieuwe leden
Een club met een goede reputatie trekt sneller nieuwe leden. Ouders kiezen bewust voor een veilige plek waar hun kinderen kunnen groeien, zowel op als buiten het veld. - Beter omgaan met risicovol gedrag
Een positief klimaat helpt risicovol gedrag, zoals pesten, te voorkomen. Dat is niet alleen goed voor de sfeer, maar ook voor het imago van de club. - Goed opgeleide trainers en coaches
Trainers zijn de spil in dit alles. Met ondersteuning, zoals trainingen voor positief coachen, geef je ze de tools om het beste uit zichzelf én de sporters te halen.
Uit onderzoek van het Mulier Instituut (2020) blijkt dat 90% van de ouders spelplezier belangrijker vindt dan sportieve prestaties. Investeren in een positief sportklimaat houdt je leden tevreden en je club levendig.
De clubkadercoach: niet zomaar een coach
Steeds meer sportverenigingen ontdekken de meerwaarde van structurele begeleiding voor hun trainers en coaches. Maar waar begin je? Hoe zorg je ervoor dat het opleiden en begeleiden van trainers op de club een normaal verschijnsel is? Hier komt de rol van de clubkadercoach (CKC) om de hoek kijken. De clubkadercoach ondersteunt verenigingen bij het opzetten en normaliseren van trainersbegeleiding op pedagogisch en didactisch vlak. Dit traject duurt gemiddeld tussen de zes maanden en anderhalf jaar. Na deze periode zorgt de clubkadercoach ervoor dat de rol wordt overgenomen door trainersbegeleiders binnen de club zelf. Op deze manier draagt de clubkadercoach bij aan vitale sportverenigingen met een positieve sportcultuur. Dit heeft een prominente plek binnen het Nationaal Sportakkoord.
Trainers spelen een belangrijke rol in de techniek, de tactiek en de persoonlijke groei van hun sporters. De clubkadercoach richt zich vooral op het versterken van de pedagogische en didactische vaardigheden van trainers. Door hen de juiste tools en ondersteuning te bieden, kunnen trainers sporters optimaal begeleiden in hun sportieve en persoonlijke ontwikkeling. Dit omvat hulp bij de dagelijkse training en advies over het opzetten van beleid binnen de club. De clubkadercoach past het aanbod aan op de specifieke vragen en behoeften van jouw vereniging, waardoor het sportklimaat daadwerkelijk verbetert én sporters in hun volledige potentieel kunnen groeien.
Menukaart Positief Sportklimaat
Binnen een positief sportklimaat is de ontwikkeling van trainers essentieel. Daarom bieden we via de meukaart sportklimaat een breed scala aan trainingen en ondersteuning aan om verenigingen te helpen dit te realiseren. Denk hierbij aan:
- Trainersbegeleiding: gericht op het ondersteunen van trainers bij hun dagelijkse werk.
- Vier inzichten over trainerschap: trainers leren hoe ze niet alleen sporttechnisch, maar ook pedagogisch effectief zijn.
- Trainen en coachen van pubers: speciaal gericht op de uitdagingen van het trainen van jongeren in de puberteit.
- Trainen en coachen van 6- tot 12-jarigen: voor de begeleiding van jongere sporters in hun belangrijke ontwikkelingsjaren.
- Opleiding positief coachen in de sport: focus op het coachen vanuit een positieve benadering, gericht op groei en ontwikkeling.
- E-learning: ‘Een beetje opvoeder’; trainers leren hun rol als begeleider en opvoeder te versterken.
Al bovenstaande trainingen helpen trainers om zelfverzekerder en effectiever te zijn in hun werk. En uiteindelijk zorgt een goede begeleiding van trainers ervoor dat de sporters optimaal profiteren. Want eerlijk is eerlijk: zonder de juiste begeleiding kan zelfs de meest getalenteerde sporter afhaken. En dat willen we natuurlijk voorkomen.
De eerste stap naar een positief sportklimaat
Onlangs hebben hockeytrainers en -coaches uit de regio 's-Hertogenbosch bij Hockeyclub Den Bosch deelgenomen aan het eerste dagdeel van de training ‘Training en coachen van 6- tot 12-jarigen’. Dit gebeurde onder leiding van sportpedagoog Bart Schmeits van NOC*NSF. De training bood handvatten om sportieve en pedagogische thema’s in de trainingen te verwerken. We gingen ook in op hoe je samen met het kind kunt ontdekken wat ze allemaal kunnen en willen leren. Daarnaast leerden de trainers/coaches hoe de aanpak kan verschillen per leeftijdscategorie. Dit zodat elke leeftijdsgroep optimaal wordt ondersteund in wat ze aankunnen en in wat ze nodig hebben. Het was een inspirerende dag vol nieuwe inzichten en een hoop enthousiasme!